Hij wil nog niet te zeer vooruitlopen op maatregelen die daar mogelijk op
volgen. Wel komt de minister-president tegemoet aan de wens van de Tweede
Kamer om de declaraties van privévluchten door leden van het Koninklijk Huis
aan banden te leggen.
Declaratie vliegkosten
Balkenende stelt voor dat alleen prins Willem-Alexander en prinses Máxima hun
privévluchten mogen declareren. Daarnaast heeft koningin Beatrix als
staatshoofd altijd het recht om te vliegen omdat ,,alle reizen van de
koningin in het openbaar belang zijn”. De premier zei dat donderdagavond
tijdens een Kamerdebat over de begroting van het Koninklijk Huis.
Momenteel krijgen alle tien volwassen leden van het Koninklijk Huis (iedereen
die in aanmerking komt voor troonsopvolging en de echtgenoten) hun
vliegkosten vergoed. Ze mogen samen elk jaar maximaal ruim 610.000 euro
declareren voor privégebruik van onder andere het regeringsvliegtuig. Een
Kamermeerderheid vindt dat de Oranjes zelf moeten opdraaien voor hun
privévluchten.
Balkenende kondigde verder aan dat hij het schenkingsrecht van het Koninklijk
Huis wil beperken. Wat hem betreft mogen straks uitsluitend de koningin, de
prins en Máxima belastingvrij schenken. Die groep is nu groter.
Besparing 20 procent
Een voorstel van de PVV om te zoeken naar een besparing van 20 procent op het
Koninklijk Huis, wees Balkenende van de hand. PVV-Kamerlid Hero Brinkman wil
dat de Oranjes net zo hard getroffen worden door bezuinigingen als de rest
van de rijksoverheid, waarvoor werkgroepen zoeken naar besparingen tot 20
procent.
Balkenende zei dat het Koninklijk Huis niet onder de rijksoverheid valt en dat
bezuinigingen daarom niet zonder meer kunnen worden doorvertaald naar de
Oranjes. Hij zei dat de Grondwet zich ook tegen een dergelijke
bezuingingsmethode verzet.
De premier schaarde zich donderdag vierkant achter de constitutionele
monarchie. Een uitsluitend ceremonië rol ziet hij niet weggelegd voor het
staatshoofd. ,,Ik pleit ervoor zuinig te zijn op het koningschap. Het is een
symbool van continuïteit, stabiliteit en identiteit.'' Een ceremonieel
koningschap leidt volgens hem tot ,,een verschraling en een verarming van de
monarchie''.
De meeste partijen in de Tweede Kamer uitten tijdens het debat flinke kritiek
op de Oranjes. Ze zetten vraagtekens bij de bouw van het vakantiehuis van
prins Willem-Alexander en prinses Máxima in Mozambique, de brievenbusfirma's
van prinses Christina en prinses Irene die stonden ingeschreven op het adres
Paleis Noordeinde en de salarissen van de koningin, de kroonprins en zijn
echtgenote.
Vakantievilla
Balkenende verklaarde dat er geen belemmeringen zijn om door te gaan met de
bouw van de vakantievilla op het Mozambikaanse schiereiland Machangulo. Hij
trok die conclusie na een uitgebreid onderzoek naar alle mogelijke risico's
rond het vakantieproject, dat is ondergebracht in een stichting om het op
afstand te brengen van de prins en prinses.
De brievenbusfirma's van Christina en Irene zijn inmiddels uitgeschreven van
het adres Paleis Noordeinde, liet de premier weten aan de Kamer.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl